Vier Vlamingen studeren dit jaar af aan de circushogescholen: Batist Van Baekel (Codarts), Jef Kindts (Codarts), Vikas Gehre (ACaPA) en Josse Roger (ESAC). Maak kennis met wie ze zijn en wat ze doen.

Hoe heb je circus ontdekt?

Batist Van Baekel: “Ik kwam voor het eerst in contact met circus tijdens de lagere school in 2007. Mijn school organiseerde een schoolfeest waarbij we met de hele school een circusvoorstelling maakten voor de ouders en familie. Circus Picolini kwam ons doorheen het jaar lesgeven in alle disciplines. Ik was meteen verliefd op de vrijheid, de expressie en de speelsheid van het circus. Dezelfde zomer deed ik mijn eerste circuskamp bij Circusatelier Circolito uit Mechelen. Ik ging daar nooit meer weg en volgde er meer dan 10 jaar circuslessen.

Jef Kindts: “Ik heb circus ontdekt via mijn ouders. Ik heb heel wat sporten uitgeprobeerd als tiener, maar ik had altijd last om plezier te vinden in competitie. Toen hebben mijn ouders me voorgesteld om zoiets als circus uit te proberen, et voilà, plots stond ik aan de deur van Ell Circo d’Ell Fuego.

Vikas Gehre: “Toen ik 3-4 jaar was heb ik mijn eerste Cirque du Soleil show gezien. Ik was meteen geïnspireerd en dacht: dit wil ik ook proberen. Ik ben gestart bij Kayfou, daar heb ik mijn eerste circusskills ontwikkeld. Ik deed circus in combinatie met een andere sport en scouts. Na enkele jaren volgde ik een van mijn scoutsvrienden naar Ell Circo d’ell Fuego; dat voelde als thuiskomen.”

Waarom doe je na al die jaren nog steeds circus?

©Hans Op De Beeck

Batist: “Wat eerst een jeugdige interesse was, werd een gedreven hobby die zich ontwikkelde tot de wil om dit professioneel verder te zetten. Vandaag de dag is het net de warmte en magie die ik al jaren voel, die ik graag met de mensen wil delen. Circus is voor mij getransformeerd van hobby tot kunstvorm, een non-verbale taal waarmee ze je overal verstaan en waarmee ik graag verhalen wil vertellen.”

Vikas: “Bij ECDF werd ik continu uitgedaagd om me te blijven ontwikkelen, zowel technisch als qua podiumervaring. Een echte boost waardoor ik voelde dat ik voor de volle 1000% voor circus wilde gaan.”

Jef: “Ik ben circus blijven doen vanwege de combinatie tussen actie, zware training, adembenemende kunst en plezier. Het voelde gewoon als het perfecte pakket om bij te blijven hangen.”

Hoe heb je de afgelopen jaren op de circushogeschool ervaren?

Jef: “De afgelopen vier jaar waren fantastisch, vreemd en heel vermoeiend… Ze waren fantastisch want het waren de meest verruimende jaren van mijn leven tot nu toe. Ik had nooit verwacht dat ik mezelf zo hard zou tegenkomen en zo veel dingen over mezelf zou leren. Ik genoot van de fysieke inspanning van mijn straps- en acrobatielessen dag in dag uit. Maar ook de mensen, liefde en vriendschap die ik kreeg, was iets dat ik niet wist dat kon. Ik voelde mij altijd accepted voor wie ik was en wist altijd wel iemand te vinden die voor mij klaar stond als ik het moeilijk had. Het was vreemd door onze dikke vriend corona, maar daar wil ik niet te veel aandacht aan besteden, dat heb ik al genoeg gedaan de laatste twee jaar… Maar het was dus ook vermoeiend. Erg zwaar om straps als discipline te kiezen, zwaar voor mijn lichaam en dus ook mentaal. Ik moest vaak een manier vinden om mezelf weer een stapje verder te pushen en dat kwam niet altijd zonder bloed, zweet en tranen. Maar achteraf gezien was het dat allemaal meer dan waard. Ik had het niet anders willen hebben.”

Batist: “Voor mij waren de afgelopen jaren net als een rollercoaster, een groot avontuur met ups en downs. Een ontwikkelingsperiode, zowel op artistiek als persoonlijk vlak. Het is elke dag genieten dat je deel mag uitmaken van de warme Codarts-familie en dat je mag samenwerken met een groep vol gretige en hardwerkende artiesten.”

Vikas: “Ik heb deze vier jaar zoals elke persoon met ups en downs ervaren. Maar over het algemeen heb ik mijn weg vrij goed weten te vinden.”

Wat waren de mooiste momenten tijdens de opleiding?

Vikas: “Het mooiste moment voor mij was tijdens mijn derde jaar, het jaar dat ik de minor of stage heb gedaan. Ik heb mijn stage buiten de school gedaan. Je kon zelf als het ware een deel van je schooljaar invullen. Ik heb in Montreal straps classes gevolgd, en ik heb er ook een nieuwe discipline geleerd.”

Batist: “Naast de fysieke en artistieke ontwikkelingen zijn het vooral de podiummomenten en creaties die bij mij op de hoogste plank staan. De creatie van onze eindejaarsgroepsshow LUCID onder begeleiding van Lucho Smit en de stages bij Gandini Juggling, Sawdust Symphony en Circus Ronaldo zijn voor mij toch de mooiste ervaringen.”

Jef: “Lastige vraag, want er waren zoveel mooie momenten. Urenlange gesprekken waarbij ik op de grond lag van het lachen. Supermooie momenten waarin ik besefte dat circus echt kunst is, en niet zo maar eentje; eentje met een hart van goud. Momenten waarbij de spanning en adrenaline van mijn apparatus mij zo veel energie gaven. Maar als ik echt moet kiezen, dan ga ik voor het proces van onze groepsshow in het vierde jaar. Een proces waarin iedereen zich op een of andere manier wel thuis voelde. Het was net na de grootste covid-maatregelen en we kregen het nieuws dat we eindelijk weer samen voor een publiek gingen spelen. Nog een laatste keer voor het einde. Dat was gewoonweg perfect. We hadden zoveel plezier als groep en het was fantastisch om op die manier samen af te sluiten. Het voelde gewoon goed om eindelijk nog eens intensief plezier te maken met circus. Ik hou ongelooflijk veel van de mensen in mijn klas. Ze zijn stuk voor stuk unieke individuen met goede en gekke ideeën.”

Wat was minder fijn? Of zelfs erg lastig?

©Joke Van den Heuvel

Jef: “De herontdekking van mezelf en de continue moeheid. Doorheen deze vier jaar ben ik mezelf als persoon echt enkele keren tegengekomen. Ik stelde mezelf in vraag en daarbij ook het werk dat ik wou maken. Dat was uiteindelijk altijd met mooie resultaten, maar niet altijd even gemakkelijk. Soms is die twee uur straps in de ochtend – als je hele lijf zeer doet, je fysiek en mentaal supermoe bent van al het harde werk en het denken over jezelf – echt wel stevig op de tanden bijten om door te komen. Je traint hard, je werkt hard en soms feest je ook hard… Dus er waren echt wel weken waarin ik voelde alsof ik altijd moe was, alsof ik op elk moment kon slapen. Maar ik zou het niet anders gewild hebben. Alles wat ik ervaren heb zou ik nooit van mijn leven willen opgeven voor gewoon wat meer slaap. Ik slaap deze zomer wel wat bij…”

Vikas: “De organisatie en communicatie in ACaPA en Fontys is niet wat het zou moeten zijn. Ook het aantal uren dat je effectief met coaches werkt, is niet je dat. ACaPA verwacht veel van de studenten, maar de studenten worden hiervoor heel schaars ondersteund. Veel studenten hebben geen idee hoe ze bijvoorbeeld aan hun kracht kunnen werken om vooruitgang te boeken, idem wat flex (lenigheid) betreft. Ik heb gelukkig tijdens mijn jaren bij ECDF een goede begeleiding gehad en heb zelf ook veel research gedaan op vlak van powertraining en het juiste ondersteunende dieet.”

Batist: “Het tweede jaar was toch echt het lastigste voor mij. Vroeg in het jaar blesseerde ik mij aan de schouder en ribben, iets wat mij het hele jaar tegenhield. Er waren maanden waarin ik geen enkele les kon meedoen, geen acrobatie, geen dans en ook geen jongleren. Ik kon enkel volgen van aan de zijkant. Net wanneer het herstel in stijgende lijn ging, werd het hele jaar overhoopgegooid door covid. Een maand later wakkerde de blessure weer op, pas een jaar na de eerste klachten kon ik er weer volle bak tegen aan.”

Wat heb je vooral geleerd?

Vikas: “Om naar mijn lichaam te luisteren. Als artiest wil je zo lang mogelijk mee kunnen. Ik weet nog dat ik in het begin door de pijn of overbelasting heen durfde te trainen, hetgeen uiteindelijk leidde tot een lange rehab- en comebackperiode.”

Batist: “In mijn eigen discipline – jongleren en objectmanipulatie – leerde ik vooral om te kijken naar jongleren vanuit een ander standpunt. Ik maakte de realisatie dat het voor mij niet echt draait rond de grote patronen en zoveel mogelijk objecten, ik leerde dat het vooral het visuele en fysieke is dat mij interesseert. Zo ontwikkelde ik de voorbije jaren een meer dansante en beweeglijke jongleerstijl. Verder leerde ik dat het artiestenleven meer is dan enkel ‘trainen, trainen, trainen’. Circus is een kunstvorm die artistieke ruimte en tijd nodig heeft. Een breed veld waar je een brede waaier aan skills voor nodig hebt.”

Jef: “Ik heb geleerd hoe ik mezelf kan overtuigen om toch te blijven werken en te genieten van wat ik doe, no matter de vermoeidheid en pijn in mijn lichaam.

Wat zou je aanraden aan jongeren uit de circusateliers die auditie willen doen?

Batist: “Ga ervoor! Ga in zo veel mogelijk scholen de sfeer opsnuiven en auditie doen. Informeer je, spreek andere Vlamingen of studenten aan over hun ervaringen en zoek de school die het beste bij je past, maar gok niet op één paard.”

Jef: “Werk hard en luister naar wat er rondom je gezegd wordt. Vooral bij de audities en aan het begin van je schoolcarrière is het best dat je even luistert. Probeer gewoon te aanvaarden wat er gezegd of gevraagd wordt door leerkrachten of mensen uit het professionele circusveld. Zelfs als je denkt dat iemand het niet bij het juiste eind heeft. Er zijn heel veel jaren die nog op je pad komen en je hebt meer dan tijd genoeg om dingen in vraag te stellen en je eigen mening te vormen. Als je dit te snel doet dan mis je heel veel waardevolle opportuniteiten en informatie. Een open mind voor een wereld zoals deze doet wonderen.”

Vikas: “Mijn advies voor alle jonge talenten is om gefocust te trainen. Om ‘hard but smart’ te trainen. Om een goede structuur op te bouwen in je manier van trainen. Elke training zou als het ware als een performance mogen/moeten aanvoelen. Op dagen dat je je minder voelt, kan je je creativiteit gebruiken en mogelijke oplossingen zoeken – zeker niet opgeven. Hieruit leer je veel én je wapent je voor dergelijke momenten in de toekomst. Belangrijk tijdens audities: wees jezelf, maar stel je ook open voor anderen, maak connecties met de mensen rondom jou.”

Wat zijn je plannen voor de nabije toekomst?

Jef: “Ik heb best wel wat plannen voor de toekomst. Ik kijk het meeste uit naar de show die ik ga maken met twee klasgenoten van mij, Jonas en Jakob. Ons collectief heet UKBUM Collective en we willen een eerder theatrale circusvoorstelling maken met een hele hoop absurde situaties. Daarnaast zal ik ook in de voorstelling Murmur van Grensgeval spelen. En verder er zijn er nog veel andere kleine projectjes waar ik aan zal deelnemen. Ik kijk er onwaarschijnlijk hard naar uit om te proeven van het echte circuswereldje.”

Vikas: “Momenteel is mijn hoofddoel uiteraard om in de circusindustrie te werken. Tijdens mijn jaren in ACaPA heb ik al sollicitaties uitgezonden voor circusgezelschappen als 7 Fingers, Cirque Éloize en Cirque du Soleil. Zij hebben mij alle drie geaccepteerd in hun artist database. Ik hoop binnenkort een auditieformulier te zien verschijnen om mij in levende lijve voor hen te presenteren. Verder heb ik eind juni een auditie in Parijs voor een job. Momenteel ben ik daarop gefocust. In tussentijd blijf ik verder zoeken naar andere opportuniteiten. En blijf ik contact houden met zoveel mogelijk mensen die ik ken of heb ontmoet om mijn netwerk te behouden en uit te breiden.”

Batist: “Samen met Henri Kangas, een Finse jongleur die vorig jaar aan Codarts afstudeerde, richtte ik het collectief Jam.Shenanigans op. Deze zomer starten we de creatie van onze eerste duovoorstelling Shenanigans (werktitel), die in september 2023 in première gaat. Het wordt een avondvullende jongleer- en objectmanipulatievoorstelling waarin we enkel werken met speelgoed – kortweg een ode aan het innerlijke kind. Verder wil ik de komende jaren zo veel mogelijk ervaring opdoen bij grotere gezelschappen. Ik ben nog maar net 22 en voel dat dit een goede leerschool zou zijn om me verder te ontwikkelen als artiest en een breder beeld van het circusveld te krijgen. De voorbije jaren ontwikkelde ik mij ook als technieker en lichtontwerper, een soort van ‘nieuwe’ hobby die ik verder wil uitbouwen.”

En je dromen voor de verdere toekomst?

Batist: “Op lange termijn willen we het collectief verder uitbouwen tot meerdere projecten en grotere samenwerkingen met andere artiesten. Ik droom al jaren over het toeren met een avondvullende voorstelling in een eigen tent. Vele dromen samengevat hoop ik vooral dat ik de roots van het circus en een frisse wind van het hedendaagse kan blijven combineren en mijzelf kan uitbouwen tot een vaste speler in het Vlaamse en internationale circusveld.”

Jef: “Ik heb niet veel grote dromen voor later, daarvoor weet ik nog niet genoeg hoe alles in

zijn werk gaat. Maar één droom is toch dat ik op een dag met Jonas & Jakob een show heb die we op de Zomer van Antwerpen kunnen spelen…”

Vikas: “Een van mijn dromen is om voor Cirque du Soleil gewerkt te hebben. Daarnaast hoop ik om een mooie carrière te hebben als professioneel circusartiest en coach.”

Dit artikel verscheen in Circusmagazine #71 (juni 2022)